02- MPLAB ve XC8 kurulumu
Merhaba sevgili okuyucu.
Bu yazımda bu seride PIC programlama için kullanacağımız dil ve IDE (Integrated development environment) ‘den bahsedip kurulumlarını yapacağız. Resimli anlatım aşağıda mevcuttur.
Hangi IDE ?
IDE (tümleşik geliştirme ortamı) dediğimiz şey projemizi geliştirmemize ve derlememize yardımcı olan platformdur. Biz bu seride MPLAB IDE sini kullanacağız. Bunun üç sebebi var. İlki Microchip in kendisi tarafından geliştiriliyor olması. İkincisi Linux, Windows ve MacOS da çalışıyor olması. Üçüncüsü ise birçok compiler desteği bulunması. Yani ister ASM ister XC8 isterse PIC C ile PIC için yazılım geliştirilebilir bu platformda.
Hangi dil ?
Aslında bir PIC en iyi şekilde ASM (assembly) diliyle programlanır. Toplamda 35 ASM komutu ile PIC de yapılabilecek her şeyi yapabiliyoruz. Fakat proje büyükse bu iş gerçekten zor ve karışıktır. Her şeyden öte ASM ile programlamak görsel açıdan zordur. Programlamaya FORTRAN ile başlamış biri olarak şunu diyebilirim ki kodlardaki görselliğin yazılım geliştirmedeki önemi çok büyüktür. Bu yüzden biz dil olarak C tercih edeceğiz. Tabi şunu da bilmemiz gerekir ki biz (ASM dışında) hangi dili kullanırsak kullanalım yazılım ASM diline çevrilip öyle derlenir. Bu bir katmandan başka katmana çevirme olayı PIC in program ve ram hafızasında bazı şişirmelere yol açmaktadır. Bu nedenleri ve şişkinliği azaltmanın yollarını başka yazımızda konuşacağız.
“PIC en iyi şekilde ASM ile programlanır” demiştik. Bunun bir başka sebebi de ASM ile yazılım yazılırken tüm PIC REGISTER ve BANK larına hakim olmak gerekliliğidir. Bu hakimiyet ne kadar fazla ise yapılan iş o kadar kaliteli olur. Biz hem zamandan tasarruf olsun, hem yazımı kolay olsun, hem de yazdığımız programa hakim olalım diyorsak bir denge kurmamız lazım. Bu yüzden tercih edeceğimiz derleyici XC8 dir.
Neden XC8 ?
- C diliyle yazılır.
- Microchip tarafından geliştirilir.
- Ücretsizdir*
- Yukarıdaki 3 sebepten dolayı karşılaşılan sorunlarda çözüm bulmak nispeten daha kolaydır.
*Ücretsiz sürümünün yanında ücretli sürümleri de vardır. Fakat biz ücretli sürümünü kullanmayacağız.
Piyasada C diliyle yazılan bir çok PIC derleyici bulunmaktadır. Fakat bu seride hem Microchip tarafından geliştirildiği için hem de ücretsiz olduğu için XC8 i kullanacağız. Ücretsiz sürümü ticari amaçlar için de uygundur.
Yazılım yasallığı önemli bir konudur. Eğer üretici yazdığı yazılıma bir değer biçti ise bunu korsan kullanmak ciddi bir hırsızlıktır. Tabi bu programı siz evde hobi amaçlı veya öğrenci olarak kullanıyorsanız gelip kapınıza dayanmazlar (ki burada da vicdan işin içine giriyor). Ama eğer bunu profesyonel olarak ve ticari amaçla yapıyorsanız, bilgisayarınızda korsan kullanıldığı fark edilirse ya mahkemelik olursunuz ya da yazılımı size zorla satarlar (belki 2-3 katı fiyatına). XC8’in ücretsiz sürümü ile bu engellere takılmadan vicdani rahatlıkla PIC mikrodenetleyicilerinizi programlayabilirsiniz. Zaten optimizasyon konulu yazıda da ücretsiz sürüm nasıl ücretli sürüme yaklaştırılır konusuna değineceğim.
Evet. Geliştirme ortamımızı, dilimizi ve derleyicimizi seçtik. Sıra geldi MPLAB ve XC8 kurulumuna. Ben Linux ortamında kullanıyorum fakat gerek Windows gerek ise Mac OS işletim sistemleri için uygun. Önce MPLAB sonra da XC8 için kurulumların nasıl yapıldığı resimli bir şekilde aşağıda görebilirsiniz.
MPLAB X KURULUMLARI
Öncelikle şuradan işletim sisteminize uygun sürümü indiriyoruz.
Linux
Linux için indirdiğimiz dosya .tar uzantılı bir sıkıştırma dosyasıdır. Sıkıştırılmış dosyadan kurulum dosyamızı çıkartıp çalıştırılabilir yapmamız gerekiyor. Bunu bir terminal açıp şu şekilde yapıyoruz.
|
1 |
cd İndirilenler/ |
İndirdiğimiz konuma gidilir.
|
1 |
tar -xvf MPLABX-v3.15-linux-installer.tar |
Sıkıştırılmış dosyadan çıkarma işlemi yapılır. ( Sizin indirdiğiniz sürüm farklı ise tam dosyanın adını yazdığınızdan emin olun.)
|
1 |
chmod u+x MPLABX-v3.15-linux-installer.sh |
.sh uzantılı dosyaya çalıştırılabilme yetkisi verilir.
|
1 |
sudo apt-get install libc6:i386 libx11-6:i386 libxext6:i386 libstdc++6:i386 libexpat1:i386 |
Eğer 64 bit bir sisteminiz varsa yukarıdaki komut ile ihtiyaç MPLAB ın ihtiyacı olan 32 bit kütüphaneleri yüklemeniz gerekmektedir.
|
1 |
sudo ./MPLABX-v3.15-linux-installer.sh |
sudo komutu ile yetki verilerek yükleme ekranı açılır. Bu komuttan sonra şifre girmeniz gerekecektir.
Bu komutlar yerine eğer arayüzünüz destekliyorsa direkt olarak arşivden çıkartıp .sh uzantılı dosyanın özelliklerine girerek “Dosyayı bir program gibi çalıştırmaya izin ver” olarak işaretlenebilir. Fakat yine çalıştırma işini yukarıdaki komutlardan en sonuncusuyla yapmak gerekir.
Bundan sonra grafiksel kurulum ekranı ile yükleme işimizi gerçekleştireceğiz.
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Kurulum konumunu seçiyoruz.
MPLAB X IDE ve MPLAB IPE modüllerinden hangisi veya hangilerini yükleyeceğimizi seçiyoruz. MPLAB X IDE bizim yazılımı yazmada kullanacağımız modül. MPLAB IPE ise derlediğimiz programı PIC e yollayabileceğimiz modül. Ben kendi USBurn cihazım ile programlama yapacağım için bu seçeneği işaretlemiyorum. Eğer elinizde PICkit varsa bunu işaretleyebilirsiniz. Farklı bir programlama cihazınız varsa kurmamanız alan tasarrufu açısından faydalı olacaktır.
Kurulum yapılıyor.
Ve bizi microchip.com da bazı sayfalara götürüyor. Finish butonuna bastıktan sonra bilgisayarı yeniden başlatmak iyi olacaktır.
Yeniden başlattıktan sonra “Programlama” Kategorisinde MPLAB IDE yi görebiliyoruz artık.
MPLAB X IDE kurulumumuz bitti. Şimdi XC8 i kurabiliriz.
Windows
İndirdiğimiz .exe uzantılı dosyayı çift tıklayarak açıyoruz ve bizden yetki isterse “Evet” diyoruz.
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Kurulum konumunu seçiyoruz.
MPLAB X IDE ve MPLAB IPE modüllerinden hangisi veya hangilerini yükleyeceğimizi seçiyoruz. MPLAB X IDE bizim yazılımı yazmada kullanacağımız modül. MPLAB IPE ise derlediğimiz programı PIC e yollayabileceğimiz modül. Ben kendi USBurn cihazım ile programlama yapacağım için bu seçeneği işaretlemiyorum. Eğer elinizde PICkit varsa bunu işaretleyebilirsiniz. Farklı bir programlama cihazınız varsa kurmamanız alan tasarrufu açısından faydalı olacaktır.
Kurulum yapılıyor.
Ve bizi microchip.com da bazı sayfalara götürüyor. Finish butonuna bastıktan sonra bilgisayarı yeniden başlatmak iyi olacaktır.
MPLAB X IDE kurulumumuz bitti. Şimdi XC8 i kurabiliriz.
Mac OS
İndirdiğimiz dosyayı açıyoruz. Yönetici yetkisi istiyorsa şifremizi girip onaylıyoruz.
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Kurulum konumunu seçiyoruz.
MPLAB X IDE ve MPLAB IPE modüllerinden hangisi veya hangilerini yükleyeceğimizi seçiyoruz. MPLAB X IDE bizim yazılımı yazmada kullanacağımız modül. MPLAB IPE ise derlediğimiz programı PIC e yollayabileceğimiz modül. Ben kendi USBurn cihazım ile programlama yapacağım için bu seçeneği işaretlemiyorum. Eğer elinizde PICkit varsa bunu işaretleyebilirsiniz. Farklı bir programlama cihazınız varsa kurmamanız alan tasarrufu açısından faydalı olacaktır.
Kurulum yapılıyor.
Ve bizi microchip.com da bazı sayfalara götürüyor. Finish butonuna bastıktan sonra bilgisayarı yeniden başlatmak iyi olacaktır.
MPLAB X IDE kurulumumuz bitti. Şimdi XC8 i kurabiliriz.
XC8 KURULUMLARI
Bu sayfadan işletim sistem uygun olan XC8 kurulum dosyasını indiriyoruz.
Linux
Linux için indirdiğimiz dosya .run uzantılı bir yükleme dosyasıdır. Bu dosyayı çalıştırılabilir kıldıktan sonra yönetici izniyle çalıştırmamız gerekiyor. Bunu terminal ile şu şekilde yapabiliriz.
|
1 |
cd İndirilenler/ |
İndirdiğimiz konuma gidilir.
|
1 |
chmod u+x xc8-v1.35-full-install-linux-installer.run |
.run uzantılı dosyaya çalıştırılabilme yetkisi verilir.
|
1 |
sudo ./xc8-v1.35-full-install-linux-installer.run |
sudo komutu ile yetki verilerek yükleme ekranı açılır. Bu komuttan sonra şifre girmeniz gerekecektir. Bundan sonra grafiksel arayüz ile kurulumumuzu yapıyoruz.
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Ücretsiz sürümü seçiyoruz.
Yükleme konumu seçiliyor.
Ayarlar yapılıyor. İlk seçenek bu cihazdaki tüm kullanıcılara kullanma yetkisi verir. İkincisi derleme işleminin komut satırından da yapılmasına olanak sağlar.
Kurulum gerçekleştiriliyor.
Finish butonuna tıklayarak kurulumu bitiriyoruz.
Windows
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Ücretsiz sürümü seçiyoruz.
Yükleme konumu seçiliyor.
Ayarlar yapılıyor. İlk seçenek bu cihazdaki tüm kullanıcılara kullanma yetkisi verir. İkincisi derleme işleminin komut satırından da yapılmasına olanak sağlar. Diğer ayarlar XC8 in eski versiyonu olan C18 ile ilgli olduğu için oraları değiştirmeden ilerliyoruz.
Kurulum gerçekleştiriliyor.
Finish butonuna tıklayarak kurulumu bitiriyoruz.
Mac OS
İndirdiğimiz dosyayı açıyoruz. Yönetici yetkisi istiyorsa şifremizi girip onaylıyoruz.
Sözleşmeyi onaylıyoruz.
Ücretsiz sürümü seçiyoruz.
Yükleme konumu seçiliyor.
Ayarlar yapılıyor. İlk seçenek bu cihazdaki tüm kullanıcılara kullanma yetkisi verir. İkincisi derleme işleminin komut satırından da yapılmasına olanak sağlar.
Kurulum gerçekleştiriliyor.
Finish butonuna tıklayarak kurulumu bitiriyoruz.
Ve kurulum başarı ile gerçekleşti. Elimizde MPLAB X IDE si üzerine kurulu XC8 derleyicimiz var.
Bir sonraki yazıda genel MPLAB IDE kullanımı ve XC8 ile yazacağımız ilk uygulamayı yazacağız.
Şimdilik hoşça kalın.
MacOS işletim sistemi ile ilgili kurulum görselleri için cmlds‘ye teşekkür ederim. 🙂 Sayfasına buradan ulaşabilirsiniz.
Elinize sağlık, büyük bir emek harcamışsınız. Windows kullanıyorum. Zamanınız olsa da kurulumu windows üzerinden de anlatabilseydiniz. Ama belki de çok fark yok, bilemiyorum.
Yine de birşeyler verebilmek için bir gayret içinde olmak bile güzel bir davranış. Güzel bilgiler paylaşmışsınız, takipçiniz olacağım. Kolay gelsin, hoşça kalın.
Merhaba. Sekmelerden Windows üzerinde kuruluma da bakabilirsiniz. Üç işletim sistemi için de yazıldı.
Güzel bir çalışma olmuş, elinize sağlık, diyorum. Sağlıcakla kalın.